Śląskie/ RDOŚ planuje odłowienie nutrii w Rybniku i Jaworznie

Jak podkreśliła rzeczniczka, te pochodzące z Ameryki Południowej gryzonie powodują znaczne szkody w przyrodzie i zostały zaklasyfikowane do 100 najgroźniejszych gatunków inwazyjnych na świecie. Ich działalność może też zagrażać bezpieczeństwu poprzez uszkodzenia dróg czy skarp rzek. Niekontrolowany przyrost populacji nutrii powoduje konieczność działań zaradczych – powiedziała Zapała.

W rozesłanej w środę informacji przedstawicielka katowickiej RDOŚ przypomniała, że ssak ten zasiedla brzegi wód i przebywa zazwyczaj w odległości nie większej niż 100 m od nich. Roślinożerne nutrie usuwają przy tym więcej roślin wodnych, niż potrzebują do zaspokojenia potrzeb żywieniowych. Wykorzystują bowiem materiał roślinny do budowy platform służących do wypoczynku, żerowania i rozrodu.

Oznacza to szczególne zagrożenie dla ekosystemów bagiennych i podmokłych (np. w Luizjanie utracono ponad 8 tys. ha bagien w wyniku zniszczenia roślinności przez nutrie, a negatywny wpływ ich obecności odnotowano na ponad 40 tys. ha takich terenów). Ponadto niszczenie roślinności przez nutrie może zmniejszać możliwości gniazdowania zagrożonych gatunków ptaków, co zostało już potwierdzone w odniesieniu do bączka czy rybitwy białowąsej we Włoszech.

Populacja nutrii, nawet żyjąca w pozornie nieatrakcyjnym przyrodniczo terenie, jakim jest np. płynąca przez Rybnik rzeka Nacyna, może szybko migrować dolinami cieków wodnych i zagrażać terenom cennym, nawet tam, gdzie prowadzi się ścisłą bądź czynną ochronę przyrody, szczególnie dla zachowania siedlisk związanych z wodami.

"Straty w takich ekosystemach mogą być niepowetowane i niemożliwe do odtworzenia, dlatego gatunek ten trafił na listę IGO (Inwazyjnych Gatunków Obcych – PAP) do szybkiej eliminacji" – zaakcentowała Zapała dodając, że obecność nutrii w środowisku może też przekładać się na zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego.

Wyjaśniła, że nutrie wyrządzają poważne szkody poprzez drążenie nor w brzegach rzek, tamach, zaporach i wałach ziemnych. Ponieważ żerują również na korzeniach i podziemnych kłączach roślin, powodują destabilizację wierzchniej warstwy gleby, a następnie jej erozję. Uszkadzanie skarp rzecznych może prowadzić do lokalnych podtopień, a destabilizacja gleby do szkód w infrastrukturze drogowej.

Nutrie mogą być również nosicielami różnych chorób wirusowych, np. gruźlicy oraz pasożytów. Z uwagi na to, należy ograniczyć kontakt z nimi przez ludzi i zwierzęta domowe.

Nutrie trafiły do Europy z Ameryki Południowej na początku XX wieku jako zwierzęta futerkowe. Do środowiska trafiły przypadkowo - w wyniku ucieczki z hodowli. Dotąd głównym czynnikiem redukującym liczebność ich populacji były mroźne zimy. Ostatnie łagodne zimy wpływają pozytywnie na przeżywalność i wzrost liczebności nutrii – także w woj. śląskim.

"Dodatkowo rozwojowi populacji nutrii w Rybniku i Jaworznie sprzyja dokarmianie tych zwierząt przez mieszkańców nieświadomych zagrożenia, jakie niesie ten gatunek dla naszej rodzimej przyrody oraz brak ich naturalnych wrogów. Ponadto dokarmianie tych zwierząt i pozostawianie resztek jedzenia, przynosi kolejny, niepożądany aspekt, czyli rozrost populacji szczurów" – wskazała Zapała.

Wyjaśniła, że w sprzyjających warunkach nutrie rozmnażają się przez cały rok, a po ciąży trwającej 127-138 dni rodzi się 2-9 młodych, które osiągają dojrzałość płciową po 3-10 miesiącach. Niekontrolowany przyrost ich populacji spowodował, że gatunek ten na terenie Polski zakwalifikowano do grupy IGO, podlegającej szybkiej eliminacji.

"Dlatego RDOŚ Katowice przy wsparciu lokalnych samorządów planuje podjęcie działań polegających na odłowieniu osobników. Możliwe są dwie ścieżki postępowania ze schwytanymi osobnikami: uśmiercenie lub przekazanie do specjalnego azylu – miejsca, które posiada zezwolenie na przetrzymywanie osobników tego gatunku. Z punktu widzenia aktualnie obowiązujących przepisów prawa, nie ma innych dróg postępowania w przypadku tego gatunku" – podkreśliła rzeczniczka.

Nie wiadomo, w jaki sposób nutrie amerykańskie trafiły nad rybnicką Nacynę. Pierwsze informacje o rodzinie nutrii nad tą rzeką pojawiły się jesienią 2016 r. W Polsce jako zwierzęta futerkowe są hodowane od 1926 r. Rybnicka populacja powstała najprawdopodobniej dzięki ucieczce zwierząt z prywatnej hodowli.(PAP)

autor: Mateusz Babak

mtb/ apiech/